“Na een jaar nog steeds rusten tussen activiteiten”
Kristel van Kollenburg (46) heeft net een poliklinisch post-COVID-19 revalidatietraject bij Revant in Breda afgerond. Ze liep vandaag precies een jaar geleden COVID-19 op tijdens een wintersportvakantie in Oostenrijk en is nog niet volledig hersteld en aan het werk. “Ik moet structureel rusten tussen activiteiten. Denk hierbij aan computeren, bellen, eten, douchen, wandelen en tv kijken. Ik ben sneller vermoeid, kortademiger, overprikkelt en mijn concentratie en geheugen zijn nog niet optimaal.”
Door: Malou Vermeulen 22 maart 2021
Op het slechtste moment was zij angstig. “Ik werd na een aantal ziektedagen heel benauwd. En ik was niet in staat om zelf naar de huisarts te gaan, dus die kwam aan huis. De buren hadden meteen in de gaten dat er wat loos was, aangezien de huisarts in een speciaal pak aan de deur stond. In die tijd testten ze helaas nog niet op COVID-19, mits je in het ziekenhuis lag, maar de huisarts vertelde dat ik alle symptomen van COVID-19 had. De dag erna is mijn vriend in mijn huis gekomen om voor mij te zorgen ook al was dit een risico voor hemzelf. Alleen redde ik het op dat moment niet.”
In tranen
Na drie weken krabbelde zij weer op, dus ze besloot om halve dagen te gaan werken. “Ik ben niet zo geduldig en wilde eigenlijk al een week eerder starten. Gelukkig remde mijn leidinggevende mij af. Maar ongeveer zes weken later belde ik mijn werk in tranen op. Al mijn reserves waren op. Ik deed alles op mijn tandvlees en op wilskracht, maar moest mij helaas volledig ziek melden.”
Thuis merkte Kristel dat ze alleen maar vermoeider werd. Huishouden, wandelen en telefoneren alles was teveel. “Ik werd lid van een Facebookgroep voor mensen met langdurige COVID-19 klachten. Daar vond ik steun, deelden ervaringen en gaven we elkaar tips. Daar vond ik herkenning. Ik herstelde echter niet, dus ging ik op zoek naar een fysiotherapeut die gespecialiseerd was in COVID-19. Zij kwam erachter dat mijn saturatie (zuurstofgehalte in mijn bloed) heel extreem zakte na een minuut steppen. Het advies was twee weken lang totale rust en maximaal vijftien minuten wandelen per dag. Deze therapeut deed COVID-19 controles en gaf mij oefeningen om zelf thuis te doen.”
Langdurige klachten
Eind juli bleek uit bloedonderzoek dat ze nog steeds antistoffen tegen corona in haar bloed had. Een longfoto leverde niks op, dus ze besloot half augustus om weer rustig te beginnen met werken. Twee keer per week twee uur en in oktober had ze het werken opgebouwd naar vier keer per week drie uur. “Maar verder opbouwen lukte niet. Tevens verbeterde mijn conditie niet. Ik ben teruggegaan naar de huisarts om mij door te laten verwijzen naar diverse specialisten. Tijdens mijn werk had ik last van concentratieverlies, slecht geheugen, vermoeidheid en ik was snel overprikkeld. Geluiden kwamen harder binnen en ik kon soms zelfs niet uit mijn woorden komen. COVID-19 heeft blijkbaar invloed op je gehele immuunsysteem. De arts verwees mij door naar een COVID-19 revalidatiecentrum. Zelf boekte ik geen vooruitgang meer en dit frustreerde mij enorm. Ik wilde zo graag weer de ‘oude’ zijn. Ik zag op de LinkedIn-pagina van een oud-collega dat ze bij Revant werkt en dat ze daar post-COVID-19 patiënten helpen, dus ik ben gaan informeren of Revant iets voor mij kon betekenen.”
Revalidatietraject
Bij de intake had Kristel naast gesprekken met de revalidatiearts ook gesprekken met behandelaren van diverse disciplines. Ook werden allerlei onderzoeken verricht, zoals een longfunctietest en een geheugentest. “De eerste drie weken van het poliklinische post-COVID-19 revalidatietraject waren erg zwaar. Ik moest tussen de afspraken echt een half uur rusten. Dan ging ik in mijn auto of in een aparte kamer liggen.
Tijdens het revalidatietraject ging zij naar een fysio- en ergotherapeut. “Ik heb één afspraak met een psycholoog gehad, maar een vervolg was voor mij niet nodig. Ik kan goed praten met familie en vrienden en op mijn werk worden werkzaamheden van mij overgenomen.”
Opbouw van reserves
Kristel: “De ergotherapeut vermoedde dat ik in een ‘vecht- vlucht-verstijfmodus’ zat en dus last had van stresshormonen. Hierdoor bouwde ik geen energiereserves op. Mijn lichaam was uitgeput. We keken samen naar mijn belastbaarheid en zij stelde voor om na één uur activiteit (alleen op bed of bank liggen is géén activiteit) vijftien minuten totale rust te nemen. Hiervoor zette ik een wekker via mijn telefoon. Dat was eerst onwennig voor mij en mijn familie. Na drie weken merkte ik dat ik gemakkelijker mijn bed uit kon komen ’s ochtends en dat ik ’s avonds weer fijn kon kletsen tijdens het eten. Ik kreeg langzaam meer energie terug en kon de dag dus langer volhouden.”
Acceptatie
Accepteren dat het herstel langzaam gaat, is een belangrijke les voor mij tijdens de ziekteperiode geweest. Ik wilde graag snel weer de ‘oude’ worden en bleef vechten. COVID-19 was en is een nieuwe ziekte voor alle specialisten, dus men wist tijdens de eerste lockdown nog niet goed hoe de COVID-19 patiënten behandeld moesten worden. Achteraf denk ik dat door het constant overschrijden van mijn grenzen mijn herstel vertraagde. Mijn conditie is al iets beter. Op de crosstrainer ben ik van één minuut naar vijf minuten gegaan. De opbouw gaat heel langzaam. Nu verspreid ik oefeningen over de gehele dag in plaats van dat ik alle oefeningen achter elkaar doe. Ik ben blij dat ik fysiek en cognitief vooruit ga en dat ik handvatten heb gekregen om mijn energie beter te verdelen. Hopelijk kan ik dit jaar weer gaan tennissen en hardlopen. Voor COVID-19 had ik geen enkele onderliggende ziekte en sportte ik minimaal twee keer per week.”
Kristel van Kollenburg tijdens wintersportvakantie